“SINH MỆNH”- Ý NIỆM KHƠI NGUỒN CHO SÁNG CHẾ CHỐNG NGẬP LỤT CỦA NGƯỜI VIỆT KIỀU MỸ
Lê
Hữu Joe, một người Việt Nam định cư 42 năm tại Mỹ, từng làm việc tại công ty
PerkinElmer Genomics (một trong những công ty hàng đầu thế giới về nghiên cứu
DNA; có thể tái tạo tay, chân bị cắt bỏ từ DNA của cơ thể gốc), là người sáng
chế nên hệ thống chống ngập lụt, sụt lún được Cục sở hữu trí tuệ- Bộ Khoa học
và công nghệ Việt Nam cấp bằng độc quyền về sáng chế.

Ông Lê Hữu Joe
Ông Lê Hữu Joe, một
người Việt Nam định cư 42 năm tại Mỹ, từng làm việc tại công ty PerkinElmer
Genomics (một trong những công ty hàng đầu thế giới về nghiên cứu DNA; có thể
tái tạo tay, chân bị cắt bỏ từ DNA của cơ thể gốc), là người sáng chế nên hệ
thống chống ngập lụt, sụt lún được Cục sở hữu trí tuệ- Bộ Khoa học và công nghệ
Việt Nam cấp bằng độc quyền về sáng chế.
Năm 2011, khi xem tin
tức về cơn sóng thần Tohoku xảy ra ở
Sendai (Nhật Bản) khiến gần 20.000 người thiệt mạng, ông Joe không thể nào
thoát khỏi những ám ảnh về những hình ảnh của thảm họa, những đau khổ, mất mát
mà con người phải gánh chịu trước thiên tai. Ông chợt nhận thấy sinh mệnh con
người sao mà mong manh quá, thiên nhiên sao mà khắc nghiệt quá. Những suy tư ấy
cứ vậy dằn vặt ông suốt cả một tháng trời. Ông Joe chia sẻ: “Sau đó, tôi có
về Việt Nam ba năm, ba năm tôi ở Việt Nam là năm nào cũng có lũ lụt. Nhìn hình
ảnh đường xá, nhà cửa ngập toàn nước là nước, rồi hình ảnh mấy em nhỏ được ba
mẹ dắt trên xe, trên đường nước ngập tới hông, tôi thấy quá nguy hiểm, quá xót
xa. Câu chuyện về thảm họa ở Nhật Bản lại xuất hiện trong đầu, vậy là tôi quyết
tâm phải làm ra cái gì đó để giải quyết được cái ngập lụt này, để bà con được
sống thuận tiện hơn, an toàn hơn. Sinh mạng con người là cái quý nhất mà. Vậy là
tôi ngay lập tức bắt tay cùng công ty IP Group (chủ sở hữu sáng chế- BTV) hiện
thực hóa ý tưởng sáng chế này”.
Bắt tay vào tìm hiểu,
nghiên cứu, ông Joe nhận thấy ngập lụt và sụt lún có thể xảy ra do nhiều nguyên
nhân như do cao độ (nước chảy từ vùng cao xuống vùng trũng gây ngập), do ảnh
hưởng của triều cường và đặc biệt là do mưa, lũ. Trước nay, tình trạng này chủ
yếu được xử lí bằng phương pháp truyền thống như khoan hệ thống ống ngầm để
thoát nước, xây đê ngăn nước hoặc xây dựng hồ điều tiết. Tuy nhiên, những
phương pháp này vừa tốn chi phí, vừa không hiệu quả lại làm khô địa tầng, không
thể trở thành cách thức xử lý lâu dài. Sau này, có những sáng chế mới để cải
thiện tính trạng ngập lụt, sụt lún hiệu quả hơn nhưng vẫn chưa tối ưu và không
có sáng chế nào có phương án khôi phục địa tầng cũng như tận dụng nguồn nước.
Quyết tâm giải quyết
được tất cả các vấn đề đó, sau nhiều lần thử nghiệm, thất bại không biết bao
nhiêu lần nhưng với cái tình dành cho con người, cái thương dành cho quê hương
và đặc biệt là ý niệm về sinh mệnh sâu sắc trong mình, ông Joe vẫn vững tâm
tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm để mang đến kết quả tối ưu nhất với mục tiêu
mang sản phẩm về cho đất nước mình, cải thiện đời sống người dân và quan trọng
hơn là giúp con người có được cuộc sống an toàn hơn.
Cuối cùng, “Hệ thống
chống sụt lún, ngập lụt” của ông Lê Hữu Joe đã ra đời. Khác với các sáng chế
trước đây, hệ thống của ông Joe được thực hiện với 3 tầng: tầng thu gom, tầng
tiêu thoát và tầng dự trữ. Tầng thu gom bao gồm hố lọc giúp lắng đọng được rác,
thuận lợi cho việc thu gom. Tầng tiêu thoát nước xuyên qua lớp địa tầng khô,
vừa dẫn nước đến tầng dự trữ vừa thấm một phần nước ra ngoài địa tầng khô giúp
cải thiện địa tầng. Tầng dự trữ được lắp thêm hệ thống bơm để tận dụng nguồn
nước cho tưới tiêu, sinh hoạt đồng thời cũng thấm một phần ra địa tầng khô. Như
vậy, hệ thống vừa giải quyết được vấn đề về ngập lụt vừa dữ trữ nước cho sinh hoạt
lại cải thiện được địa tầng.

Các hình vẽ kĩ thuật của sáng chế “Hệ thống chống ngập lụt, sụt lún” (Hình ảnh do nhân vật cung cấp)
Hệ thống này đã được Cục
sở hữu trí tuệ- Bộ Khoa học và công nghệ Việt Nam cấp bằng độc quyền về sáng
chế vào ngày 28/12/2021. Ngoài ra, ông Lê Hữu Joe còn nghiên cứu nhiều sáng chế khác và điểm chung của tất cả các sáng chế này đều
hướng đến phục vụ cho việc bảo vệ sinh mạng của con người trước sự khắc nghiệt của thiên
nhiên trong đó có sáng chế “Mọi vật đều nổi”, một sáng chế giúp bảo toàn tính
mạng con người trong lũ lụt, sóng thần. “Không gì quý hơn sinh mạng con người”
cũng chính là ý niệm ông Joe mang theo trong suốt hành trình sáng tạo, sáng chế
của mình “Sinh mạng con người phải được đặt lên hàng đầu. Tài sản mất thì
con người còn tạo ra được chứ con người mất rồi thì còn gì nữa đâu. Con người
vẫn còn sống trong nguy hiểm thì sao tôi nghĩ đến vấn đề khác được.”- Ông
Joe nói.
Hệ thống chống sụt lún,
ngập lụt của ông Joe có thể sẽ sớm được đưa vào sử dụng tại Việt Nam để giải
quyết những khó khăn về tình trạng ngập lụt, sụt lún người dân đang gặp phải.
Thành quả mà ông Joe đạt được có lẽ phần lớn đến từ cái tâm, cái tình và lý
tưởng vô cùng nhân văn. Với tấm lòng đó, hành trình đi đến những sáng chế tiếp
theo vì sinh mệnh con người của ông Joe chắc chắn sẽ còn tiếp diễn.
Hiện tại IP Group đang
liên hệ và tương tác với tập đoàn Trung Nam và một số sở Tài nguyên và Môi
trường của các tỉnh thuộc đồng bằng sông Cửu Long để thực hiện các giải pháp
chống ngập lụt dựa trên dấu hiệu kỹ thuật của sáng chế này.